ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ

Νήσων
Περίπλους

O Πολιτισµός ως εργαλείο Ανάπτυξης της Νησιωτικής Ελλάδας
Η ΕΜΠΝΕΥΣΗ

Σκορπισµένα στις ελληνικές θάλασσες, βρίσκονται τα περίφηµα ανά τον κόσµο ελληνικά νησιά. Για τους περισσότερους επισκέπτες τα νησιά µας ενσαρκώνουν το «ελληνικό όνειρο» που αποκαλύπτει τη ζωή σε µαγικές παραλίες, βόλτες σε ειδυλλιακά λευκά σοκάκια, βεγγέρες σε παραθαλάσσια ουζερί στη µέση του ζεστού παντοτινού καλοκαιριού των µαγικών αυτών τόπων.

Πώς είναι όµως τα ελληνικά νησιά, για εκείνους που πραγµατικά τα γνωρίζουν, που αφιερώνουν κάθε µέρα από την καθηµερινότητα τους, περπατώντας τους ίδιους δρόµους και ξεπερνώντας κάθε εποχή; Για τους νησιώτες της Ελλάδας, είναι βέβαιο ότι ο τόπος τους είναι επίσης µαγικός, για εντελώς άλλους λόγους. Είναι αυτό που κατασταλάζει όταν η ιστορία, η φύση και τα δικά τους βιώµατα ανακατεύονται και γίνονται ένα. Όσο παράξενο και αν ακούγεται, η οµορφιά πηγάζει και από τις δυσκολίες και την αποµόνωση που τελικά κάνουν το νησί έναν «Κόσµο Ολόκληρο», γεννούν µοναδικούς πολιτισµούς και δίνουν την ώθηση για αέναη προσπάθεια και έµπνευση.

Για όλους εµάς, τους συντελεστές αυτής της προσπάθειας, ακόµα και η έκφραση «ΝΗΣΩΝ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ», δεν σηµαίνει απλά το ταξίδι γύρω από τα νησιά µας, αλλά πολύ περισσότερα… Σηµαίνει κανείς να βλέπει, να γεύεται, να µαθαίνει και να αισθάνεται την ουσία της νησιώτικης Ελλάδας, τη µοναδική ταυτότητα των νησιών και τον πολιτισµό τους.

Στο ταξίδι αυτό, ζήσαµε όλοι µας µια πολύ δυναµική και ενδιαφέρουσα περίοδο όπου µοιραστήκαµε τις ανάγκες µας και χτίσαµε κοινά οράµατα και προσδοκίες. Γνωριστήκαµε καλύτερα µεταξύ µας, εκπλήξαµε αλλήλους µε την ιδιαιτερότητα και τη διαφορετικότητα του καθενός, αλλά συνάµα νιώσαµε πόσο κοινές ρίζες έχουµε µε τα µοναδικά αυτά στοιχεία που µας κάνουν να µιλάµε την ίδια γλώσσα, τη γλώσσα της απεραντοσύνης της θάλασσας. Σήµερα, αντλείται η ικανοποίηση ότι ήµασταν όλοι µαθητές και δάσκαλοι σε αυτή την προσπάθεια, και κερδίσαµε όλοι, ωριµάσαµε στη σκέψη, σε ένα ιδιαίτερα γόνιµο κλίµα συνεργασίας και φιλίας, αποκτήσαµε µια «νέα ταυτότητα νησιώτη», αυτή του Αιγαίου, του Ιονίου και του Κρητικού Πελάγους µαζί, και κάθε φορά που επιστρέφουµε στον τόπο µας έχουµε κάτι νέο να φέρουµε πίσω, να πούµε, να µοιραστούµε και να ονειρευτούµε γι’ αυτόν…

Η συνεργασία αυτή, 11 Αναπτυξιακών Εταιριών που όλες εδρεύουν σε νησιωτικές περιφέρειες, δίνει αισιοδοξία για το µέλλον των νησιών µας, αναδεικνύει το αίσθηµα της αλληλεγγύης και αποτελεί έµπνευση για το µέλλον. H κάθε προσπάθεια µας, αφιερώνεται σε όλους τους κατοίκους των νησιών της Ελλάδας που επιµένουν πέρα από κάθε δυσκολία, να ζουν και να ακµάζουν σ’ αυτά. Γιατί όπως είπε ο ποιητής µας Οδυσσέας Ελύτης «…θάλασσα λανθασµένη δεν γίνεται…»

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Το δίκτυο «Νήσων Περίπλους» δηµιουργήθηκε κατά την προηγούµενη προγραµµατική περίοδο στο πλαίσιο της διαπεριφερειακής συνεργασίας της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας LEADER+ µε τη συµµετοχή 11 Οµάδων Τοπικής ∆ράσης από τις νησιωτικές περιοχές όλης της χώρας. ∆ηµιουργήθηκε από την ανάγκη των περιοχών αυτών να προβάλουν τα ιδιαίτερα πολιτιστικά τους στοιχεία, τις παραδόσεις, το φυσικό πλούτο και το ανθρώπινο δυναµικό τους έτσι ώστε, εκτός από τόπο προορισµού µαζικού τουρισµού, να αναδειχθούν και ως τόποι προορισµού ειδικών ενδιαφερόντων. Σκοπός του σχεδίου είναι η µετατροπή του πολιτισµού από καταναλωτικό πεδίο σε παραγωγική δύναµη των Νησιών µας. Ο πολιτισµός γίνεται αυτόνοµη παραγωγική δύναµη µε εξωστρεφή αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονοµιάς και της σύγχρονης πολιτιστικής δηµιουργίας, µε την ένταξή του στην ψηφιακή εποχή. Παράλληλα, ο πολιτισµός συµβάλλει και στην παραγωγική ανάπτυξη όταν αξιοποιείται ως εκπαιδευτικό και κοινωνικό εργαλείο για την καινοτοµία, τη δηµιουργικότητα, την ποιότητα την αειφορία και την κοινωνική συνοχή. Η οικονοµία του πολιτισµού είναι ένας νέος αναπτυσσόµενος τοµέας της οικονοµίας και η αναπτυξιακή του διάσταση επιτάσσει την αξιοποίηση του ευρύτερου πολιτιστικού κεφαλαίου· όχι µόνο των µνηµείων, αλλά και του σύγχρονου πολιτισµού, όπως και αυτού της καθηµερινότητας: αρχιτεκτονική, περιβάλλον, τοπίο, διατροφή, αξίες και συναισθήµατα. Η δικτύωση και η συνεργασία των νησιών είναι ο µοχλός ανάπτυξης νέων και καινοτόµων µεθόδων για την ανάδειξη του πολιτισµού και την µετατροπή του σε βασικό εργαλείο ανάπτυξης της Νησιωτικής Ελλάδας.

Στην τρέχουσα προγραµµατική περίοδο διανύουµε µια εποχή όπου παρατηρείται αναγκαιότητα αντιµετώπισης προκλήσεων που προκύπτουν από ποικίλες κοινωνικο-οικονοµικές αλλαγές. Σε αυτή τη διαδικασία καθοριστικό ρόλο µπορεί να διαδραµατίσει ο πολιτισµός, ως µοχλός ανάπτυξης ιδιαίτερα των περιοχών της ενδοχώρας που είναι περισσότερο ευάλωτες στις συνθήκες κρίσης. Η συνεισφορά του πολιτισµού στην ανάπτυξη των περιφερειών και ιδιαίτερα των νησιών της χώρας µας, σχετίζεται µε το σχεδιασµό και την εφαρµογή δραστηριοτήτων, την εστίαση στην ικανοποίηση των αναγκών και των απαιτήσεων των δυνητικών αγορών – στόχων, την ενίσχυση και την προώθηση της πολιτισµικής ταυτότητας και της εικόνας των νησιών, τη συνεισφορά των κατοίκων στην επίτευξη ενός υψηλού επιπέδου ποιότητας ζωής και τελικά, στη δηµιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος σε σχέση µε άλλες οµοειδείς, νησιωτικές περιοχές της Ευρώπης.

Τα νησιά µας χαρακτηρίζονται από πολιτιστικό – τουριστικό – περιβαλλοντικό πλούτο, όπου κανείς συναντά σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις: α) την ύπαρξη όχι µόνο «κρίσιµης µάζας» αλλά πληθώρα πολιτιστικού αποθέµατος, πολιτιστικής κληρονοµιάς, αξιοθέατων, µνηµείων, συνηθειών, εθίµων και αξιών, β) την ύπαρξη ή την ίδρυση νέων λαογραφικών µουσείων, θεµατικών πάρκων και άλλων πολιτιστικών δοµών και υπηρεσιών που εξυπηρετούν τον λεγόµενο «πολιτιστικό τουρισµό», γ) τη θεσµοθέτηση γιορτών και δρώµενων που αναδεικνύουν το πολιτιστικό προϊόν του τόπου και συνδέονται µε τον τουρισµό, µέσα από Συλλόγους, ιδρύµατα, ΜΚΟ, οµάδες εθελοντών και πολιτών σε δοµηµένες ή µη οµάδες, δ) πληθώρα παραδοσιακών επαγγελµάτων και µεθόδους παραγωγής παραδοσιακών τοπικών προϊόντων και ε) λειτουργία βασικών υποδοµών εξυπηρέτησης των ήπιων µορφών τουρισµού που εξυπηρετούν ως ένα βαθµό την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέµατος κάθε νησιού.

Επιπλέον, υπάρχει εµφανής διασύνδεση και σχέση των νησιών της Ελλάδα µεταξύ τους από τα Μυθικά χρόνια ως και το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν, λαµβάνοντας υπόψη ενδεικτικά τα εξής: Τα νησιά συνδέονται ανά τους αιώνες µέσα από τους Μύθους του Ίκαρου, τις αποικίες και τους εµπορικούς σταθµούς των Μινωιτών, την περιπλάνηση του Οδυσσέα, τη µετάδοση της Κρητικής Αναγέννησης στα Επτάνησα, τη µουσική, την ποίηση, το χορό, τη γλώσσα τις γεύσεις και τα προϊόντα τους, περισσότερο µεταξύ τους παρά µε την υπόλοιπη ηπειρωτική χώρα.

Τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν τον κύριο λόγο της ανάπτυξης ενός σχεδίου διατοπικής συνεργασίας, διότι βασίζεται σε κοινά στοιχεία και χαρακτηριστικά της καθηµερινής ζωής αλλά και στοιχεία των εµπλεκόµενων περιοχών. Λαµβάνοντας υπόψη τόσο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής, όσο και τη συνεισφορά του τοπικού ανθρώπινου κεφαλαίου, των τοπικών δυνάµεων, φορέων, και επιχειρηµατιών, το σχέδιο απαρτίζεται από τις εξής ενέργειες:

Α. Συντονισµός

Β. Προστασία και Ανάδειξη Πολιτιστικού Αποθέµατος

Γ. Ο Πολιτισµός ως Παραγωγική ∆ύναµη

∆. ∆ικτύωση

Ε. Εκδόσεις ∆ικτύου

ΣΤ. ∆ηµοσιότητα

Οι παραπάνω ενέργειες συµπληρώνουν τον κοινό ως ένα βαθµό στόχο, αυτόν της ανάπτυξης και της προώθησης των συγκριτικών πλεονεκτηµάτων των νησιών της χώρας µε έµφαση στο πολιτιστικό απόθεµα. Τα παραδοτέα του σχεδίου ωφελούν το σύνολο των περιοχών παρέµβασης των νησιών και αυτό διότι κάθε δράση αναπτύσσεται καταρχάς σε τοπικό επίπεδο, µέσω της διάγνωσης των τοπικών αναγκών και συγκριτικών πλεονεκτηµάτων ή του εντοπισµού των πιθανών δυσκολιών και µε ευθύνη του συντονιστή εταίρου ενσωµατώνονται σε µια κοινή στρατηγική – πορεία ανάπτυξης. Παρακάτω, παρουσιάζονται οι κυριότερες δράσεις του δικτύου κατά την τελευταία προγραµµατική περίοδο.

∆ράσεις Προστασίας και Ανάδειξης Πολιτιστικού Αποθέµατος

Η πολιτική της ορθής διαχείρισης, προστασίας και ανάδειξης του πολιτιστικού αποθέµατος αποτελεί αναπόσπαστη συνιστώσα ανάπτυξης των νησιωτικών περιοχών. Η προστασία της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς, η ανάδειξη και η ένταξη στον κοινωνικό ιστό των πολιτιστικών αγαθών κάθε περιοχής και η πρόσβαση σε αυτά αποτελούν κύριο παράγοντα βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών. Ειδικότερα, περιλαµβάνονται δράσεις διάσωσης και ανάδειξης στοχευµένων κατηγοριών του πολιτιστικού αποθέµατος της Νησιωτικής Ελλάδας µέσα από τις εικαστικές παραστατικές και σύγχρονες καλλιτεχνικές εκφράσεις των νησιών µας. Η καταγραφή και η διάσωση του πολιτιστικού αποθέµατος θέτει τις βάσεις για τη δηµιουργία νέων ιδεών επιχειρηµατικής ανάπτυξης, συνεργασίες και δικτύωση και τελικά δηµιουργία νέων πολιτιστικών προϊόντων.
A.
∆ράσεις εικαστικών τεχνών στη Λέσβο

1. ΜASTERCLASS
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ, ΜΕ ΘΕΜΑ:

Νησιωτικότητα:
Μία σπουδή σε έναν τόπο.

Σε µια εξαιρετικά σηµαντική και πρωτότυπη διαδικασία που εξελίχθηκε στο Κάστρο Μυτιλήνης και σε έναν Εικαστικό Πολυχώρο που θα διαµόρφωσε η ΕΤΑΛ Α.Ε., καλλιτέχνες από τις Νησιωτικές περιοχές δηµιουργήσαν συλλογικά εικαστικά έργα που µεταφέρουν σηµαντικά µηνύµατα των καιρών µας αποκωδικοποιώντας την έννοια του «τόπου» και του «χρόνου».

Οι καλλιτέχνες αλλά και πολλοί ακροατές και επισκέπτες εξερεύνησαν εικαστικά και αποτύπωσαν την προσέγγισή τους κάτω από µια ενιαία προσέγγιση – τη Νησιωτικότητα, οπτικοποιώντας το συναίσθηµα και τις εντυπώσεις των ηµερών που φιλοξενήθηκαν στην Μυτιλήνη. Οι καλλιτέχνες σε τρεις ηµέρες αποτύπωσαν µια εκπληκτική και ιδιαίτερης αισθητικής αξίας νησιωτική εικαστική διαδροµή, έναν µοναδικό και ενιαίο εικαστικό χάρτη µε ισχυρά µηνύµατα. Από την αλληλεπίδρασή τους αποδείχθηκε ότι η τέχνη είναι ένα δυνατό µέσο συνοµιλίας και δικτύωσης.

2. MASTERCLASS
COMICS, ΜΕ ΘΕΜΑ:

«Οι ΓΛΑΡΟΙ»
Νησιωτικότητα
και Επικοινωνία.

Η οπτική των σκιτσογράφων που συµµετείχαν µε ένα σύγχρονο µέσο (comics) φέρνει στο προσκήνιο τα συνεχώς επίκαιρα µηνύµατα του διηγήµατος του Ηλία Βενέζη. Οι σκιτσογράφοι αξιοποίησαν κάθε έννοια φαντασίας και τεχνικής και επιχείρησαν να συνοµίλησουν µε το παρελθόν και τα µηνύµατα του διηγήµατος φέρνοντας µας µπροστά στον τόσο επίκαιρο λόγο του Βενέζη, θέτοντας έντονους προβληµατισµούς και παραλληλίζοντας τις εµπειρίες του παρελθόντος µε σύγχρονες καταστάσεις προσφυγιάς που τόσο έντονα βιώνει ο τόπος µας σήµερα, ευαισθητοποιώντας το κοινό. Η προσπάθεια αυτή οδήγησε σε µια έκδοση πολυσέλιδου βιβλίου, που αναδεικνύει το αποτέλεσµά της συνεργασίας των δηµιουργών.

Σκορπισµένα στις ελληνικές θάλασσες, βρίσκονται τα περίφηµα ανά τον κόσµο ελληνικά νησιά. Για τους περισσότερους επισκέπτες τα νησιά µας ενσαρκώνουν το «ελληνικό όνειρο» που αποκαλύπτει τη ζωή σε µαγικές παραλίες, βόλτες σε ειδυλλιακά λευκά σοκάκια, βεγγέρες σε παραθαλάσσια ουζερί στη µέση του ζεστού παντοτινού καλοκαιριού των µαγικών αυτών τόπων.

Πώς είναι όµως τα ελληνικά νησιά, για εκείνους που πραγµατικά τα γνωρίζουν, που αφιερώνουν κάθε µέρα από την καθηµερινότητα τους, περπατώντας τους ίδιους δρόµους και ξεπερνώντας κάθε εποχή; Για τους νησιώτες της Ελλάδας, είναι βέβαιο ότι ο τόπος τους είναι επίσης µαγικός, για εντελώς άλλους λόγους. Είναι αυτό που κατασταλάζει όταν η ιστορία, η φύση και τα δικά τους βιώµατα ανακατεύονται και γίνονται ένα. Όσο παράξενο και αν ακούγεται, η οµορφιά πηγάζει και από τις δυσκολίες και την αποµόνωση που τελικά κάνουν το νησί έναν «Κόσµο Ολόκληρο», γεννούν µοναδικούς πολιτισµούς και δίνουν την ώθηση για αέναη προσπάθεια και έµπνευση.

Για όλους εµάς, τους συντελεστές αυτής της προσπάθειας, ακόµα και η έκφραση «ΝΗΣΩΝ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ», δεν σηµαίνει απλά το ταξίδι γύρω από τα νησιά µας, αλλά πολύ περισσότερα… Σηµαίνει κανείς να βλέπει, να γεύεται, να µαθαίνει και να αισθάνεται την ουσία της νησιώτικης Ελλάδας, τη µοναδική ταυτότητα των νησιών και τον πολιτισµό τους.

3. ΈΚΘΕΣΗ:
“SOLOUP:
Από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί,
“Ένα ταξίδι στο χρόνο”

Η έκθεση αυτή ανέσυρε µνήµες που αγγίζουν την ταυτότητα της Λέσβου αλλά και της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας µε ευαισθησία και ιδιαίτερη προσοχή στο πλαίσιο της τέχνης των comics. Με τον τρόπο αυτό κατορθώνεται κάτι σηµαντικό, καθότι επαναφέρεται το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού σε σηµαντικά γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και αποδίδεται συγχρόνως φόρος τιµής στους µεγάλους δηµιουργούς της γενιάς του ’30, όπως ο Φώτης Κόντογλου και ο Ηλίας Βενέζης µε το σεβασµό που τους αρµόζει.

4. ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ
∆ΙΑ∆ΡΟΜΗ

Παρουσία όλων των εκπροσώπων του δικτύου ΝΗΣΩΝ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ και πολλών Λέσβιων καλλιτεχνών και φορέων εξελίχθηκε µια εντυπωσιακή διαδροµή εικαστικής περιήγησης, που σηµατοδότησε την έναρξη της εικαστικής άνοιξης της Νησιωτικής Ελλάδας στη Λέσβο.

Στο σηµείο αφετηρίας, µπροστά στο ∆ηµοτικό Θέατρο, βρισκόταν ο «ΚΥΒΟΣ», µια εικαστική παρέµβαση µε τίτλο «ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ» που αποτυπώνει µε εύγλωττο τρόπο την πολύτιµη συνεισφορά του πολιτισµού, που ενώνει τους ανθρώπους µέσω της τέχνης. Στον «ΚΥΒΟ» αναπαρίστανται 53 καλλιτεχνικές δηµιουργίες και τα λογότυπα των 11 νησιωτικών Αναπτυξιακών Εταιρειών· αναµένεται να δηµιουργήσει εντυπώσεις στη πόλη µε τη σύγχρονη προσέγγισή του και να παραµείνει ως ένα σύγχρονο δείγµα συνεργασίας δείχνοντας στους επισκέπτες της πόλης µας ότι η τέχνη παράγει και προάγει, ειδικά σε δύσκολες στιγµές για την κοινωνία µας.

Στη συνέχεια, εικαστικές στάσεις σε µια ενιαία διαδροµή «γέµισαν» το νησί µε τη δηµιουργική δύναµη της τέχνης της νησιωτικής Ελλάδας, που περιελάµβανε:

• Έκθεση Φωτογραφίας, “ΝΗΣΩΝ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ, ΣΤΕΡΙΕΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΩΝ 10.000 ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ” µε εκδοση ειδικού καταλόγου

• Παρουσίαση των Εργαστηρίων των συµµετεχόντων καλλιτεχνών του ΝΗΣΩΝ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ. MASTERCLASS ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ και MASTERCLASS COMICS

• Οµαδική Έκθεση Ζωγραφικής δηµιουργών της Νησιωτικής Ελλάδας µε τίτλο: “Ελληνικές Θάλασσες και Ζωγραφική, Σπουδή στη Νησιωτικότητα” µε έκδοση ειδικού καταλόγου

• Οµαδική Έκθεση Ζωγραφικής δηµιουργών της Λέσβου µε τίτλο: ”Το χρώµα της Ανατολής» µε έκδοση ειδικού καταλόγου

• ∆ηµοτική Πινακοθήκη Λέσβου, µε έργα Λέσβιων καλλιτεχνών

B.
∆ράσεις παραστατικών τεχνών
Η Αναπτυξιακή Εταιρεία Λήµνου, πραγµατοποίησε στο νησί της µια συνάντηση καλλιτεχνών παραστατικών τεχνών νησιωτικής χώρας. Συµµετέχοντες στη δράση ήταν επαγγελµατίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο των παραστατικών τεχνών (θέατρο, χορό, χοροθέατρο, performance) στις περιοχές των 11 ΟΤ∆ που συµµετέχουν στο διατοπικό σχέδιο. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της δράσης υλοποιήθηκαν τα εξής:

1) ∆ηµιουργία βάσης δεδοµένων και διαδικτυακού τόπου:

∆ηµιουργήθηκε βάση δεδοµένων στην οποία κλήθηκαν να καταχωρηθούν όλοι όσοι δραστηριοποιούνται επαγγελµατικά στο χώρο των παραστατικών τεχνών στα νησιά που συµµετέχουν στο ∆ιατοπικό Σχέδιο, αλλά και ερασιτεχνών, µε την προϋπόθεση κάποιας συστηµατικότητας στη δράση τους και αξιόλογου έργου στο ενεργητικό τους.

2) Πραγµατοποίηση συναντήσεων εργασίας των συµµετεχόντων επαγγελµατιών:

Ζητούµενο ήταν να συζητηθούν θέµατα όσον αφορά στις προκλήσεις που συναντούν οι οµάδες σε καλλιτεχνικά θέµατα, όπως περιεχόµενο της δουλειάς τους, εύρεση συνεργατών κτλ., αλλά και θέµατα που αφορούν στην παραγωγή, όπως χώροι προβών, εύρεση χρηµατοδότησης, χώροι παρουσίασης, στήριξη από τις κοινότητες, καλλιέργεια κοινού, θεσµός πολιτιστικών κατοικιών, διοργάνωση φεστιβάλ κ.α.

3) Πραγµατοποίηση παράστασης µε τη συµµετοχή όλων των επαγγελµατιών καλλιτεχνών στη Μύρινα Λήµνου. Ένα δηµοτικό σχολείο της περιοχής λειτούργησε για µία βραδιά και µόνο στη λογική ενός ιδιαίτερου “µουσείου” για τις σύγχρονες παραστατικές τέχνες της νησιωτικής χώρας. Κάθε δωµάτιο δόθηκε σε µία διαφορετική οµάδα καλλιτεχνών και κάθε οµάδα (θέατρο, χορός, χοροθέατρο, performance) είχε την ευκαιρία να µετατρέψει τον χώρο της σε τόπο παρουσίασης της δουλειάς της. Τη βραδιά της παρουσίασης οι πόρτες για το κοινό άνοιξαν και οι θεατές είχαν τη µοναδική δυνατότητα για τρεις ώρες να περιδιαβαίνουν ελεύθερα στους διαφορετικούς χώρους του κτιρίου απολαµβάνοντας το εκάστοτε θέαµα για όση ώρα επιθυµούν και σε όποια σειρά θέλουν, ακόµη και να επιστρέψουν σε ένα θέαµα που ήδη απόλαυσαν, δηµιουργώντας έτσι µια πολύ προσωπική εµπειρία και µια ξεχωριστή παράσταση για τον κάθε θεατή.

Πέραν ενός πρωτότυπου βιώµατος για τον θεατή και την διεύρυνση της συνείδησής του ως προς το τι είναι πλέον σύγχρονο θέαµα, ένας επιπλέον στόχος ήταν η συνύπαρξη και η σύµπραξη των διαφορετικών καλλιτεχνικών οµάδων την ίδια µέρα, κάτω από την ίδια στέγη. Η συµβολική αυτή δράση τονίζει την πρωτοβουλία για τη δηµιουργία ενός δικτύου αλληλοστήριξης των καλλιτεχνών, και ειδικά των παραστατικών τεχνών, της νησιωτικής χώρας.

Γ.
Ιστορικές ηχοδιαδροµές στην Εύβοια
Η δράση της Αναπτυξιακής Ευβοίας είχε τίτλο: “ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΗΧΟ∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ & ΗΧΟΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ”. H δράση απευθυνόταν σε ερασιτεχνικές καλλιτεχνικές οµάδες ή φυσικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της Ερασιτεχνικής λήψης εικόνας και ήχου και εικονικής απεικόνισης 3D λέιζερ και ενδιαφέρονται για καινοτόµες προσεγγίσεις. Κύριο χαρακτηριστικό της προσπάθειας αυτής ήταν η δηµιουργία ενός αναπτυξιακού µοντέλου, που συνδυάζει την πολιτιστική κληρονοµιά κάθε τόπου, τη δηµιουργική µουσική και την τεχνολογία, σε σχέση µε τις σύγχρονες τάσεις προώθησης προορισµού. Με αφορµή τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, οι καλλιτέχνες, καθώς δραστηριοποιούνται στο χώρο της σύγχρονης ψηφιακής σύνθεσης, κάνουν χρήση των πιο σύγχρονων εργαλείων, µε σκοπό να αντλήσουν το πρωτογενές υλικό του έργου τους από τους φυσικούς ηχητικούς πόρους που προσφέρει η κάθε τοποθεσία. Από το βουνό µέχρι τη θάλασσα και τα αρχαία µνηµεία έως το αστικό τοπίο, οι καλλιτέχνες χρησιµοποιήσαν δηµιουργικά το φυσικό πλούτο που προσφέρεται στις συµµετέχουσες περιοχές µε σκοπό την ανάδειξη της τοπικής κουλτούρας και κληρονοµιάς µέσω της ηχητικής τους διάστασης.
Δ.
∆ρώµενα µουσικής στην Κέρκυρα

Στο πλαίσιο της δράσης της Αναπτυξιακής Ιονίων Νήσων διοργανώθηκε ένα πρωτότυπο ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ – «Η Τέχνη της Τζαζ: αναδηµιουργία της µουσικής παράδοσης». Το εργαστήριο εξελίχθηκε σε πέντε (5) µέρες µαθηµάτων, σεµιναρίων και εργαστηρίων για µουσικούς συµβατικών και παραδοσιακών οργάνων µε στόχο τη µύηση και την εξοικείωση τους µε τον ολοκληρωµένο δηµιουργικό τρόπο µε τον οποίο η τζαζ επεξεργάζεται, αφοµοιώνει και επαναπροσδιορίζει το υλικό οποιασδήποτε µουσικής παράδοσης.

Επιλεγµένοι νέοι µουσικοί της νησιωτικής Ελλάδας διδάχθηκαν τρόπους ανάπτυξης των µουσικών ικανοτήτων τους χρησιµοποιώντας τον ιδιαίτερο τρόπο της τζαζ ενώ παράλληλα µε την καθοδήγηση έµπειρων καλλιτεχνών και εξειδικευµένων καθηγητών επεξεργάστηκαν υλικό της επιλογής τους από την νησιωτικής τους παράδοσης το οποίο παρουσιάστηκε σε µία ιδιαίτερη µουσική συναυλία για το κοινό της Κέρκυρας.

E.
«7 Σηµεία: ∆ράσεις πολιτισµού στις γειτονιές της Μυρτιάς Ηρακλείου»

Η πρόσφατη ανάδυση των «πολιτιστικών περιοχών» (cultural quarters) σε κεντρικό θέµα της πολιτιστικής πολιτικής έχει προκαλέσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο πεδίο των πολιτικών ανάπτυξης. Ο ρόλος του πολιτισµού στην αναζωογόνηση µιας περιοχής θεωρείται πολύ σηµαντικός και οι πολιτιστικές επενδύσεις κατατάσσονται πλέον στις προτεραιότητες του προγραµµατισµού των µεγάλων πόλεων ή των δήµων σε ολόκληρο τον κόσµο. Πολλές περιοχές σήµερα επιζητούν να αποκτήσουν ζωντανές, δηµιουργικές ζώνες και εφαρµόζουν πλέον οργανωµένες στρατηγικές πολιτιστικής συγκέντρωσης. Ο πολιτισµός, ο τουρισµός και η τοπική ανάπτυξη είναι έννοιες που σχετίζονται µεταξύ τους άµεσα.

Στο παραπάνω πλαίσιο, η Αναπτυξιακή Ηρακλείου ΑΑΕ ΟΤΑ, συντονίστρια του ∆ικτύου Αναπτυξιακών Εταιρειών «Νήσων Περίπλους», σε συνεργασία µε το Μουσείο Ν. Καζαντζάκη και εικαστικές οµάδες της περιοχής µας, εστιάζει πιλοτικά σε µια πολιτιστική περιοχή. Συγκεκριµένα σε ένα «πολιτιστικό χωριό» την Μυρτιά, το οποίο διαθέτει ένα πολύ σηµαντικό πολιτιστικό κεφάλαιο τον µεγάλο συγγραφέα και λογοτέχνη Ν. Καζαντζάκη. Το πρόγραµµα παρουσιάζει πολιτιστικές δράσεις που ενώνουν και συνδυάζουν πολλές τέχνες όπως λογοτεχνία, ποίηση, χορό, θέατρο, εικαστικά, µουσική κ.α. και παρουσιάζουν µία πρωτότυπη πολιτιστική διαδροµή µέσα στα σοκάκια του χωριού, που αποτελεί και το «σκηνικό» της προτεινόµενης πολιτιστικής δραστηριότητας. ∆ιαφορετικά, µια αλλιώτικη γνωριµία µε τον Νίκο Καζαντζάκη στις γειτονιές της Μυρτιάς, για µικρούς και µεγάλους, επισκέπτες και ντόπιους.

Σκοπός του εγχειρήµατος είναι να αποτελέσει µια πιλοτική προσέγγιση στην έννοια δηµιουργίας πολιτιστικών περιοχών µε υψηλή πολιτιστική συγκέντρωση µε στόχο να αποτελέσει έµπνευση και καλή πρακτική προς τους εταίρους του προγράµµατος ώστε να δηµιουργήσουν αντίστοιχα «πολιτιστικά χωριά» στις δικές τους περιοχές.

Πιο συγκεκριµένα, υλοποιήθηκαν µε µεγάλη επιτυχία οι εξής δράσεις:

1) Χοροθεατρικά δρώµενα από τον Κωνσταντίνο Τσακιρέλη και την οµάδα του. Απώτερος στόχος ήταν να ερευνήσουµε σπάνιες πλευρές της δουλειάς και, κυρίως, της προσωπικότητας του Καζαντζάκη. Πέρα από το συγγραφικό του έργο, αυτή που στάθηκε καθοριστική για την ταυτότητα της δράσης, ήταν η επιστολογραφία του συγγραφέα, µέσα από την οποία αναδείχτηκαν πτυχές λιγότερο γνωστές αλλά εξίσου συναρπαστικές µε τις ήδη γνώριµες κι αγαπηµένες. Η δυσκολία του εγχειρήµατος, ο σεβασµός προς το πρωτότυπο υλικό και η επιφύλαξή µας για το κατά πόσο σταθήκαµε στο ύψος των περιστάσεων αποτελούν αυτονόητες παραδοχές.

2) Λογοτεχνικός Περίπατος, όπου σε διάφορα προκαθορισµένα σηµεία απαγγέλλονταν δραµατοποιηµένα αποσπάσµατα από τα έργα ή τις επιστολές του Ν. Καζαντζάκη από επαγγελµατίες ηθοποιούς. Ο λογοτεχνικός περίπατος συνδυάστηκε µε τα χοροθεατρικά δρώµενα που περιγράφονται παραπάνω καθώς και µε µουσικές αναφορές στο έργο του µεγάλου συγγραφέα.

3) Εικαστικό σκηνικό και εικαστικές παρεµβάσεις: από την οµάδα Fonetti σε διάφορα σηµεία του χωριού (χώροι που ανήκουν στο Μουσείο Καζαντζάκη, δηµοτικοί χώροι ή εγκαταλελειµµένα κτίρια) ζωγραφίστηκαν µε χαρακτηριστικά εικαστικά στοιχεία που σχετίζονται µε το Ν. Καζαντζάκη όπως µορφές ηρώων, χαρακτηριστικές φράσεις κτλ. και αποτελέσαν από την µια το «σκηνικό» των πολιτιστικών δράσεων για όσο διαρκέσουν αλλά και την µόνιµη σύνδεση του χωριού µε τον Καζαντζάκη και ένα «πρωτότυπο» καλωσόρισµα των επισκεπτών στο χωριό που φιλοξενεί το έργο του. Στόχος είναι το έργο και η µορφή του Ν. Καζαντζάκη να µην περιορίζονται εντός των χώρων του Μουσείου αλλά να αγκαλιάσουν όλο τον οικισµό και η µορφή και το έργο του να είναι διακριτικά κυρίαρχα για τον επισκέπτη.

4) Eικαστικό ∆ρώµενο: Κατά την διάρκεια όλου του 3ηµέρου, υπήρχε σε ένα κεντρικό σηµείο του χωριού ένα πρωτότυπο εικαστικό εργαστήριο όπου οι ίδιοι οι κάτοικοι ή οι επισκέπτες του χωριού δηµιουργούσαν µία εικαστική κατασκευή. Ο εικαστικός Μανόλης Αποστολάκης µε τους συνεργάτες του διέθεταν υλικά όπως µέταλλο, γυαλί, ξύλο κτλ. ενώ παράλληλα κατασκεύαζαν άλλα µε πρωτότυπες πρακτικές όπως η χάραξη κειµένων σε λαµαρίνα ή δηµιουργώντας έτσι ένα συλλογικό εικαστικό έργο. Το θέµα απεικόνιζε εικαστικά τους φιλοσοφικούς στοχασµούς του µεγάλου συγγραφέα Ν. Καζαντζάκη και έχει τοποθετηθεί διάσπαρτο στις γειτονιές της Μυρτιάς φτιάχνοντας ένα πολύ ιδιαίτερο συλλογικό «ίχνος».

5) Εικαστικές δράσεις για παιδιά. Τα παιδιά, όλων των ηλικιών, ήρθαν σε επαφή, ζωγραφίζοντας, µε την ζωή και το έργο του µεγάλου συγγραφέα µέσα από πρωτότυπες µεθόδους εικαστικής έκφρασης. Παράλληλα, το Μουσείο Καζαντζάκη προσκάλεσε γονείς και παιδιά να γνωρίσουν τον τόπο καταγωγής του Νίκου Καζαντζάκη, το χωριό Μυρτιά. Μέσα από εικόνες, µυρωδιές, γεύσεις, ιδέες και εµπειρίες ανακαλύψαν όλοι µαζί τα φυσικά και πολιτιστικά µνηµεία του χωριού, συνθέτοντας τον δικό τους πολιτιστικό χάρτη.

6) Οίνος και Καζαντζάκης. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, θα ήταν παράλειψη εάν δεν είχε προβλεφθεί η σύνδεση µε την αγροτική παραγωγή του τόπου. Οι οινοποιοί της Κρήτης παρουσιάσαν, για πρώτη φορά, µια πρωτόγνωρη για το οινόφιλο κοινό έκθεση φωτογραφίας µε τίτλο «Κρήτη: Άµπελος & Οίνος». Μέσα από το φωτογραφικό υλικό του ∆ικτύου Οινοποιών Κρήτης, συνδυασµένο µε αποφθέγµατα του Νίκου Καζαντζάκη για το κρασί από τα συγγραφικά του δηµιουργήµατα, ξεδιπλώθηκε µια ενδιαφέρουσα οινική «ιστορία» γύρω από τα εδαφολογικά και κλιµατολογικά χαρακτηριστικά του τόπου, καθώς παράλληλα εκτυλίχτηκε ο κύκλος ζωής του κρητικού αµπελώνα, παραδίδοντας έπειτα την σκυτάλη στα «έµπειρα» χέρια των Κρητών οινοποιών για να δηµιουργήσουν, µε ζήλο και αδιάλειπτο µεράκι, το εµφιαλωµένο κρασί της Κρητικής γης.

ΣΤ.
∆ράσεις Πολιτισµού ως Παραγωγική ∆ύναµη

Ο πολιτισµός αποτελεί τη βάση όλων των παραγωγικών δραστηριοτήτων στα νησιά µας, είτε είναι κοινωνικές, είτε οικονοµικές είτε ακόµα και δραστηριότητες απλής καθηµερινότητας. Ο τίτλος της Ενέργειας αποτελεί τη βασική ιδέα του σχεδίου συνεργασίας µιας και τα νησιά µας διαθέτουν τέτοιο πολιτιστικό απόθεµα και πλούτο που µε τις κατάλληλες ενέργειες µπορεί αυτό το απόθεµα να δηµιουργήσει σηµαντικές προοπτικές ανάπτυξης, ιδιαίτερα στους τοµείς του τουρισµού και της επιχειρηµατικότητας.

Με κεντρικό άξονα το παραπάνω υλοποιήθηκε µία σειρά δράσεων που προάγουν, προωθούν, αναπτύσσουν το πολιτιστικό απόθεµα σε νέα βάση, επενδύοντας στη δηµιουργικότητα και τη φαντασία, επενδύοντας σε ήδη υπάρχοντα δίκτυα ή συνεργασίες ή δηµιουργώντας νέα, επενδύοντας σε καινοτοµικές πρωτοπορίες, αλλά και σε συνεργασίες µε τα πανεπιστηµιακά και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύµατα των Νησιών.
Στο πεδίο αυτό, περιλαµβάνονται δράσεις που προωθούν τη δηµιουργία νέων προϊόντων πολιτισµού και δηµιουργικής οικονοµίας και σύνδεσή τους µε τον τουρισµό.

Μελέτη µε θέµα: «Ανάπτυξη – δικτύωση νησιωτικών επιχειρηµατιών στον τοµέα του πολιτισµού»

Σκοπός της µελέτης ήταν η ανάπτυξη ενός ολοκληρωµένου σχεδίου δράσεων για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τοµέα των Πολιτιστικών και ∆ηµιουργικών Βιοµηχανιών (Π∆Β) (Cultural and Creative Industries- CCIs).

Η µελέτη προσδιόρισε το πλαίσιο στρατηγικής για την ανάπτυξη της επιχειρηµατικότητας, όπως ανάγκες εφαρµογής πρόσθετων πολιτικών ενίσχυσης σε τοπικό επίπεδο και δηµιουργίας συµπληρωµατικών υποδοµών/υπηρεσιών, µορφές επενδυτικών/επιχειρηµατικών σχηµάτων που δραστηριοποιούνται στο τοµέα της πολιτιστικής επιχείρησης κ.λπ. Λαµβάνοντας υπόψη τις τάσεις και προοπτικές στην ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά του πολιτιστικού τοµέα, καθορίστηκαν συγκεκριµένα κριτήρια, για το προσανατολισµό των σχετικών επιχειρήσεων και φορέων. Τα αποτελέσµατα της µελέτης θα παρουσιαστούν από την κάθε ΟΤ∆ σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο φάσµα της δηµιουργικής οικονοµίας µε στόχο να αξιοποιηθούν τα ευρήµατα της για την βελτιστοποίηση των πολιτιστικών προϊόντων/υπηρεσιών που προσφέρονται και την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους.

Z.
Εργαστήρια για την ∆ικτύωση και την Επιχειρηµατικότητα
Η ∆ηµιουργική Οικονοµία (∆.Ο.) περιλαµβάνει αρκετούς τοµείς µεταξύ των οποίων η πράσινη ανάπτυξη, η αστική ανασυγκρότηση, οι πολιτιστικές και δηµιουργικές βιοµηχανίες (Π.∆.Β.) κτλ. Η συγκεκριµένη δράση αφορά στη διοργάνωση εργαστηρίων µε κεντρικούς άξονες: τη δικτύωση επιχειρήσεων και πολιτιστικών δοµών, ο πολιτιστικό απόθεµα των νησιών µέσω της προσέγγισης της ∆ηµιουργικής Οικονοµίας και ειδικότερα των τοµέων Πολιτιστικών και ∆ηµιουργικών Βιοµηχανιών. Οι κλάδοι πολιτισµού παράγουν και διανέµουν αγαθά ή υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο, συνεπώς διερευνήθηκε πως η σχετική επιχειρηµατικότητα θα µπορούσε να αναπτυχθεί στις περιοχές του σχεδίου Νήσων Περίπλους. Η θεµατολογία των εργαστηρίων που διοργανώθηκαν αφορούσαν µεταξύ άλλων: α) ανάδειξη τοπικού πολιτιστικού αποθέµατος, και οικονοµική διάσταση του β) ο πολιτισµός ως παραγωγική δύναµη, και εργαλείο αύξησης της απασχόλησης γ) εκπαίδευση, δια βίου µάθηση και τοπική ανάπτυξη δ) δικτύωση- ενδυνάµωση της επιχειρηµατικότητας, ε) δηµιουργικός τοµέας και επιχειρηµατικότητα στις νησιωτικές περιοχές,
H.

Δράσεις Δικτύωσης

Η συνεργασία µε τους υφιστάµενους πολιτιστικούς περιφερειακούς θεσµούς, πολιτιστικούς συλλόγους, κέντρα, µουσεία, ιδρύµατα, πινακοθήκες κλπ. δεν θα µπορούσε να λείπει από ένα σχέδιο συνεργασίας που στόχο έχει την ανάδειξη του πολιτισµού ως εργαλείο ανάπτυξης των νησιωτικών περιοχών. Για το λόγο αυτό και η συγκεκριµένη ενέργεια αφορά µόνο στη δικτύωση και τη συνεργασία σε δια-νησιωτικό επίπεδο. Η ενέργεια προτείνει δέσµη τριών δράσεων σε τοπικό, δια – νησιωτικό επίπεδο και κοινή προβολή – διάδραση όλων των παραπάνω παραγόντων του πολιτισµού. Η ενέργεια ∆ θέτει το χαρακτηριστικό της «διατοπικότητας της συνεργασίας» ως το κύριο πλεονέκτηµα του δικτύου, για την ανάπτυξη των νέων πολιτιστικών προϊόντων και την ανάδειξη του πολιτισµού ως κύριο µοχλό ανάπτυξης.
Για την ανάπτυξη της πολιτιστικής κουλτούρας απαιτείται πάνω από όλα να επενδύσουµε στους ανθρώπινους πόρους, δηλαδή στην εκπαίδευση των ανθρώπων που ασχολούνται µε τον πολιτισµό. Από τους άµεσα εµπλεκόµενους του χώρου (συλλόγους, ιδρύµατα, µουσεία, κέντρα πολιτισµού, κτλ.) ως και τους απλούς κατοίκους µιας περιοχής που θέλει να αναδείξει εκφάνσεις του πολιτισµού ως κύρια συγκριτικά της πλεονεκτήµατα και να τα αναγάγει ως µοχλό ανάπτυξης. Θα πρέπει οι ενδιαφερόµενοι να ενηµερωθούν/εκπαιδευτούν µέσα από την ουσιαστική γνωριµία µε τον τόπο τους και τη βιωµατική εκπαίδευση, σε πολυήµερα θεµατικά εργαστήρια µε καινοτόµες µεθόδους σε διάφορες δυναµικές θεµατικές ανά νησί ή οµάδα νησιών, είτε σε συνδυασµό (βάση κοινών χαρακτηριστικών) συµπλεγµάτων νησιών, στις διάφορες θεµατικές ενότητες που άπτονται στον πολιτισµό. Απώτερος στόχος αυτής της βιωµατικής δραστηριότητας είναι η δικτύωση οµοειδών φορέων ή/και επαγγελµατιών µε κοινή στρατηγική και όραµα, αλλά και στην ενθάρρυνση της επιχειρηµατικότητας.
Για την επίτευξη των στόχων του σχεδίου απαιτείται ολοκληρωµένη προσέγγιση, από κάτω προς τα πάνω και µε ενεργή συµµετοχή του ανθρώπινου κοινωνικού κεφαλαίου κάθε νησιού. Για το λόγο αυτό η δράση συµπληρώνει το σχέδιο συνεργασίας προτείνοντας την οργάνωση τοπικών workshops – στρογγυλών τραπεζών, σεµιναρίων, βιωµατικών εργαστηρίων, διατοπικές ανταλλαγές και άλλες τέτοιου είδους εκδηλώσεις – γεγονότα. Στην υλοποίηση της δράσης θα συµµετέχουν όλες οι ΟΤ∆ του σχεδίου και τα παραδοτέα θα περιλαµβάνουν όλες τις περιοχές και θα έχουν δια – νησιωτικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, υλοποιήθηκαν οι εξής δράσεις:

∆ΡΑΣΕΙΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ
ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

1ο Βιωµατικό Εργαστήρι ∆ικτύωσης Πολιτιστικών Φορέων στα Ανώγεια Ρεθύµνου Κρήτης. Σκοπός των τοπικών δράσεων ήταν η ενεργοποίηση των πολιτιστικών συλλόγων, σωµατείων και των πολιτιστικών φορέων και η δικτύωση τους µε το πρόγραµµα διαπεριφερειακής συνεργασίας «Νήσων Περίπλους: Ο Πολιτισµός ως εργαλείο ανάπτυξης της νησιωτικής Ελλάδας», καθώς και η διερεύνηση µιας σειράς θεµάτων που αφορούν τους εµπλεκόµενους στον τοµέα του πολιτισµού όπως χρηµατοδοτικές πηγές, ευρωπαϊκά προγράµµατα για τον πολιτισµό, θέµατα εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας, φορολογικά, ασφαλιστικά και νοµικά ζητήµατα. Στόχος ήταν οι πολιτιστικοί φορείς της Κρήτης µέσω των κατάλληλων ενεργειών να προετοιµαστούν για το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο καλούνται να λειτουργήσουν, να δικτυωθούν µεταξύ τους και να γίνουν πρότυπο οργάνωσης, λειτουργίας και συνεργασίας.

Το βιωµατικό εργαστήριο είχε στόχο την ανταλλαγή εµπειριών, µεθοδολογιών, πρακτικών και τεχνογνωσίας µεταξύ των εµπλεκοµένων στον πολιτισµό µε κάθε µέσο ή µέσω οποιασδήποτε διαδικασίας, θεσµού κτλ. Ανάλογα πάντα µε τις ιδιαίτερες ενδεδειγµένες ανάγκες της εκάστοτε περιοχής, αναζητήθηκαν πρακτικά παραδείγµατα και προτάσεις για την ανταλλαγή εµπειριών δια ζώσης, µε τη συµµετοχή ατόµων – εκπροσώπων από κάθε ΟΤ∆. Οι συµµετέχοντες προέρχονταν από πολιτιστικούς φορείς και συλλόγους των νησιών και είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν και να µελετήσουν τη δοµή και τις δράσεις πολιτιστικών φορέων και συλλόγων στην Κρήτη, που παρουσιάζουν ενδιαφέρον ως περιπτώσεις καλών πρακτικών και διερεύνησαν κοινούς προβληµατισµούς σχετικά µε την βιωσιµότητα και ορθή λειτουργία των συλλόγων αλλά και θέµατα διαχείρισης πολιτιστικού αποθέµατος. Οι συµµετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν ο ένας την δραστηριότητα του άλλου, να δικτυωθούν και να διερευνήσουν πιθανά πεδία συνεργασιών. Στο πλαίσιο της συγκεκριµένης δράσης, υπέγραψαν συµφωνητικό δικτύωσης µεταξύ τους.

∆ΙΗΜΕΡΟ ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

ΣΤΗ ΡΟΔΟ

Στόχος της εκδήλωσης ήταν η ∆ικτύωση των Φωτογραφικών οµάδων από όλες τις περιοχές και η ανάδειξη – διατήρηση του πολιτισµού των νησιών µας µέσω της φωτογραφίας. Επιθυµητή ήταν η σύνδεση της φωτογραφίας µε την προώθηση πολιτιστικών στοιχείων των νησιών. Το εργαστήρι απευθυνόταν σε ερασιτέχνες φωτογράφους, οι οποίοι ενηµερώθηκαν συµµετέχοντας στα θεµατικά εργαστήρια τα οποία πραγµατοποιήθηκαν από επαγγελµατίες. Συνοπτικά, το πρόγραµµα περιελάµβανε παρουσίαση των συµµετεχόντων και του έργου τους, θεµατικό εργαστήρι µε ενιαίο θέµα φωτογράφισης σε ανοιχτό – υπαίθριο χώρο, φωτογράφιση στο πεδίο και photoshooting σε οµάδες και δικτύωση – ώσµωση των συµµετεχόντων. Τέλος, επιλεγµένες φωτογραφίες εκδόθηκαν σε λεύκωµα.

ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙO
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ:

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΠΟΙΗΣΗ,
ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΣΤΗ ΣΥΡΟ

Η δράση αναφέρονταν επίσης στην δικτύωση πολιτιστικών φορέων ή καλλιτεχνών που δραστηριοποιούνται γύρω από ένα θεµατικό αντικείµενο µε στόχο την διεξαγωγή πολιτιστικών δρώµενων στην επιλεγµένη θεµατική. Η δικτύωση που ανέλαβε η Αναπτυξιακή Κυκλάδων έλαβε χώρα στον τοµέα της δηµιουργικής γραφής, του αφηγηµατικού κόσµου και της ποίησης µε απώτερο στόχο την δικτύωση λεσχών νέων λογοτεχνών ή λεσχών ανάγνωσης ποίησης ή άλλων οµάδων που ασχολούνται µε τη συγγραφή και ανάγνωση λογοτεχνίας και ποίησης στα νησιά. Στόχος ήταν η συνεύρεση και η ανταλλαγή πρακτικών και ιδεών ανάµεσα στους νησιώτες λογογράφους, λογοτέχνες και ποιητές στο πλαίσιο ενός εργαστηρίου καθώς και η ανάπτυξης κοινών δράσεων σε νησιωτικό επίπεδο. Τα ποιήµατα, διηγήµατα και παραµύθια που δηµιουργήθηκαν στο πλαίσιο των εργαστηρίων, εκδόθηκαν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ
«ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ,
ΑΞΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ»

Το φωτογραφικό έργο «Αξιον Εστί, Αξίες πολιτισµού στα Νησιά µας» αποτελεί µια προσπάθεια φωτογραφικής καταγραφής και απεικόνισης των διαχρονικών αξιών και της νησιωτικής κουλτούρας που έχει διαµορφωθεί από τις γεωγραφικές και κοινωνικο-οικονοµικές συνθήκες της νησιωτικής Ελλάδας. Η απόσταση από τα µεγάλα τµήµατα ξηράς και οι πάσης φύσεως µεταβολές, καιρικές, πληθυσµιακές κ.α. είναι βασικοί παράγοντες που δηµιούργησαν και δηµιουργούν ποικίλες δυσκολίες στη ζωή των νησιωτών, αλλά ταυτόχρονα έχουν συµβάλλει καταλυτικά στη διαµόρφωση µιας ιδιαίτερης κουλτούρας. Η διαδικασία προσαρµογής στις ιδιόµορφες αυτές συνθήκες, ανέδειξε ένστικτα και κατ’ επέκταση «συµπεριφορικά» χαρακτηριστικά συνυφασµένα µε τις αρχές της οµαδικότητας, της οµόνοιας, της προσφοράς και της ευρηµατικότητας. Είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι κοινωνίες στα νησιά όφειλαν πάντα, σε µεγάλο βαθµό να αυτόοργανώνονται. Οι άγραφοι αυτοί νόµοι των νησιών είναι που κάνουν τις κοινωνίες τους περισσότερο ανθρώπινες, µια νοοτροπία που εφαρµόζεται αβίαστα και δηµιουργεί ευνοϊκότερες και πιο ευχάριστες συνθήκες διαβίωσης. Εξετάζοντας σήµερα κανείς τη µεταβολή της ψυχολογίας και της καθηµερινότητας των ανθρώπων στη φάση της οικονοµικής κρίσης που διανύουµε µπορεί εύκολα να παρατηρήσει ότι στις νησιωτικές περιοχές η αλλαγή είναι σηµαντικά ηπιότερη. Κι αυτό, γιατί προκύπτει λιγότερο άγχος ως προς την κάλυψη τόσο των βασικών αναγκών όπως το φαγητό και η συντήρηση ενός σπιτιού, όσο και εκείνων της ψυχαγωγίας και της διασκέδασης. Ένα είδος δηµιουργικής και ανταλλακτικής “οικονοµίας”, που προϋπήρχε ως νοοτροπία και τώρα βοηθά στην αντιµετώπιση της σκληρής πραγµατικότητας που επιβάλλει η απρόσµενη αλλαγή στα οικονοµικά δεδοµένα. Η αποτύπωση, καταγραφή και παρουσίαση των πτυχών αυτών της νησιωτικής κουλτούρας από ένα φωτογραφικό έργο αποτελεί πρόταση της Αναπτυξιακής Ηρακλείου για επανεξέταση και επαναπροσδιορισµό του τρόπου ζωής όλων µας. Μπορεί να υπενθυµίσει στους νησιώτες την αξία των ιδιαιτεροτήτων της κουλτούρας τους, επισηµαίνοντας όµως τις ουσιαστικά αποδοτικές εκφάνσεις τους, αλλά και να λειτουργήσει παιδαγωγικά για κάθε άνθρωπο. Το φωτογραφικό αυτό έργο φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα αισιόδοξο αποτύπωµα/συµπέρασµα που αποδεικνύει ότι οι οικουµενικές και πανανθρώπινες αξίες, όπως η πρακτική του “µοιράζοµαι”, η αλληλεγγύη και η προνοητικότητα, είναι δυνατές βάσεις για ποιοτικότερο και ουσιαστικότερο βίο. Τα παραδοτέα της δράσεις περιλαµβάνουν φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης για κάθε περιοχή, φωτογραφικά άλµπουµ, βίντεο προβολής και ένα φωτογραφικό λεύκωµα.
Θ.
∆ημοσιότητα

Η δηµοσιότητα του έργου είναι και η αρχή ανάδειξης της επιτυχίας του, αφού κάθε παραδοτέο και αποτέλεσµα θα πρέπει το δίκτυο να είναι σε θέση να το επικοινωνήσει σε όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη και µε το µεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο – αντίδραση από αυτά. Για το λόγο αυτό δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα σε δράσεις ∆ηµοσιότητας και διάχυσης των αποτελεσµάτων, υπηρετώντας πάντα τους στόχους του σχεδίου συνεργασίας.

Το έργο ολοκληρώθηκε µε την ηµερίδα µε θέµα «Πολιτισµός και Ανάπτυξη» όπου περιλαµβάνονταν θέµατα όπως δηµιουργική οικονοµία, πολιτιστική και δηµιουργική επιχειρηµατικότητα, πολιτιστικές στρατηγικές ανάπτυξης κτλ. Η ηµερίδα, όπου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσµατα όλων των επιµέρους δράσεων του δικτύου, σηµατοδότησε και την ολοκλήρωση του προγράµµατος.

Χ

ΕΤΑΙΡΙΑ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2014-2020
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER Ν.ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER ΜΕΣΑΡΑΣ
ΑΛΙΕΙΑΣ & ΘΑΛΑΣΣΑΣ 2014-2020
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER ΑΛΙΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER ΑΛΙΕΙΑΣ ΜΕΣΑΡΑΣ

Χ

ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ
& ΜΜΕ
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΗ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ
& ΜΜΕ
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΗ
ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ
& ΜΜΕ
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΗ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
2014-2020
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER Ν.ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER ΜΕΣΑΡΑΣ
ΑΛΙΕΙΑΣ & ΘΑΛΑΣΣΑΣ
2014-2020
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER ΑΛΙΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Τοπικό Πρόγραμμα CLLD / LEADER ΑΛΙΕΙΑΣ ΜΕΣΑΡΑΣ